Νικήστε τη λαχτάρα για σοκολάτα!

Thursday, October 24, 2013 Permalink 2

chocoΣτην ερώτηση «ποιο είναι το φαγητό που λαχταράτε περισσότερο;», πολλοί άνθρωποι θα απαντήσουν «η σοκολάτα».

Σε αυτό το άρθρο θα ερευνήσουμε την ιστορία της σοκολάτας, για το αν μπορεί να είναι εθιστική και τι είναι αυτό που μας κάνει να τη λαχταράμε.

Ιστορικές μπουκιές γνώσεις

Οι πρώτοι που την χρησιμοποίησαν ήταν οι Αζτέκοι και την ονόμαζαν «ξοκοάτλ». Τη θεωρούσαν θείο δώρο από τον ασπρογένη θεό της σοφίας και της γνώσης Κουετσαλκοάτλ. Οι κόκκοι του κακάο βέβαια, με τα χρόνια κέρδισαν δισεκατομμύρια οπαδούς σε ολόκληρο τον κόσμο…

 

Ας δούμε συνοπτικά βήμα-βήμα το ταξίδι τους μέσα στο χρόνο.

→ Περίπου το 600 μ.Χ. οι Μάγια μεταναστεύουν στη Χερσόνησο του Γιουκατάν (το σημερινό Μεξικό), μεταφέροντας εκεί και την καλλιέργεια κακάο.
→ Το 1000 μ.Χ. οι κόκκοι του κακάο χρησιμοποιούνται ως χρήματα από τους κατοίκους της Κεντρικής Αμερικής (με εκατό κόκκους αγόραζαν ένα σκλάβο!).
→ Περίπου το 1500 μ.Χ. ο Χριστόφορος Κολόμβος δοκιμάζει ρόφημα σοκολάτας (σοκοάτλ). Δεν εντυπωσιάζεται αλλά παίρνει μαζί του λίγους κόκκους ως ενθύμιο.

 

→ Το 1585 ο Φερδινάνδος Κορτέζ, ξεφορτώνει σε Ισπανικό λιμάνι, το πρώτο φορτίο κακάο για εμπορική χρήση.
→ Το 1615 η Άννα η Αυστριακή, πριγκίπισσα του Ισπανικού θρόνου, παντρεύεται το Λουδοβίκο τον ΙΓ’ της Γαλλίας και φέρνει στη γαλλική αυλή την ισπανική αυλική συνήθεια της σοκολατοποσίας.→ Το 1657 το πρώτο κατάστημα πώλησης σοκολάτας ανοίγει στη Μ. Βρετανία από έναν Γάλλο έμπορο.
→ Το 1780 στη Βαρκελώνη παρασκευάζεται η πρώτη σοκολάτα βιομηχανικής επεξεργασίας.
→ Το 1848 στη Γαλλία ανοίγει το πρώτο κατάστημα πώλησης χειροποίητων σοκολατινίων.

→ Το 1861 παράγεται και πωλείται στην αγορά το πρώτο κουτί για σοκολατάκια σε σχήμα καρδιάς, για τη γιορτή του Αγίου Βαλεντίνου.

→ Το 1875 στην Ελβετία παρασκευάζεται η πρώτη σοκολάτα γάλακτος.

→ Το 1897 γίνεται η πρώτη καταγραφή της κατανάλωσης σοκολάτας: Οι Βρετανοί κατανάλωσαν εκείνο το έτος 18 εκατομμύρια κιλά, η υπόλοιπη Ευρώπη 50 εκατομμύρια και οι ΗΠΑ 13 εκατομμύρια κιλά! Πράγματι η σοκολάτα φαίνεται πως έχει μεγάλη καταναλωτική ισχύ.
→ Το 1910 ο Έλληνας μετανάστης Λεωνίδας Κεσδεκίδης ανοίγει στις Βρυξέλλες το πρώτο του κατάστημα. Τα σοκολατίνια Leonidas είναι πλέον παγκοσμίως διάσημα για την ποιότητά τους.

Πως εξηγήτε η επαναλαμβανόμενη ανάγκη για σοκολάτα;

Η σοκολάτα -όπως και τα περισσότερα είδη που την περιέχουν-, είναι ιδιαίτερα πλούσια σε υδατάνθρακες με τη μορφή ζάχαρης και λιπαρά από το βούτυρο και την κρέμα γάλακτος. Για πολλούς ανθρώπους παρατηρήτε το φαινόμενο η κατανάλωση ενός μικρού κομματιού σοκολάτας να τους οδηγεί σε απώλεια της εγκράτειας και άμεσα να γεννιέται η ανάγκη να φάνε λίγο ακόμα και λίγο ακόμα… Μέχρι να τελειώσει όλη η συσκευασία, ατομική ή ακόμα και οικογενειακή.

 

Από την πλευρά της βιολογίας

Σωματικές διεργασίες

Όταν καταναλώνουμε τρόφιμα πλούσια σε ζάχαρη όπως η σοκολάτα, κατά τη χώνεψη το σώμα μετατρέπει ένα μέρος της ενέργειας του τροφίμου σε γλυκόζη, το βασικό καύσιμο ενέργειας του οργανισμού! Το σώμα χρησιμοποιεί όση γλυκόζη χρειάζεται ενώ παράλληλα παράγει ινσουλίνη για να διατηρήσει το ζάχαρο του αίματος σε φυσιολογικά επίπεδα. Το επιπλέον της γλυκόζης το αποθηκεύει σε μορφή γλυκογόνου στο ήπαρ για μελλοντική χρήση.

Όταν το άτομο ακολουθεί μια υγιεινή διατροφή, -καταναλώνοντας φυσιολογικές ποσότητες φαγητού και γλυκών όπως η σοκολάτα- αυτός ο μηχανισμός δουλεύει τέλεια. Όταν όμως υπερκαταναλώνει γλυκά, η ισορροπία διαταράσσετε.

Το σώμα χρειάζεται να παράξει μεγάλες ποσότητες ινσουλίνης για να διαχειριστεί την υπερβολική ποσότητα ζάχαρης. Τελικά, η υπερβολική κατανάλωση θερμίδων και η αυξημένη συγκέντρωση γλυκόζης αποθηκεύετε τελικά ως λίπος.

Η ανισορροπία αυτή αναπόφευκτα οδηγεί σε αύξηση βάρους και τότε είτε το άτομο γίνετε υπέρβαρο είτε αναγκάζεται να «παλεύει» συνεχώς με δίαιτες για να διατηρήσει ένα υγιές βάρος.

Αν πράγματι έχετε μπει σ’ έναν φαύλο κύκλο εξάρτησης από τη σοκολάτα, τότε το σώμα σας σίγουρα θα σας δείξει ότι υποφέρει. Η υπερκατανάλωση σοκολάτας συχνά οδηγεί σ’ ένα έντονο αίσθημα κούρασης μέσα στη μέρα, νωχελικότητα, πονοκέφαλο, υπνηλία, εφίδρωση και δίψα. Φυσικά, υπάρχει δυσκολία στη διατήρηση ενός φυσιολογικού βάρους, αυξάνετε ο κίνδυνος εμφάνισης τερηδόνας και το άτομο δυσκολεύεται να ακολουθήσει μια φυσιολογική υγιεινή διατροφή που να περιέχει όλες τις ομάδες τροφών (λαχανικά, φρούτα, πρωτεΐνη, σύνθετους υδατάνθρακες).

 

Εγκεφαλικές & Συναισθηματικές διεργασίες

Η σοκολάτα περιέχει περισσότερες από 300 ουσίες, πολλές από τις οποίες δρουν στον εγκέφαλο. Σαν τρόφιμο είναι πλούσιο τόσο σε ζάχαρη όσο και σε λιπαρά, συνδυασμός ο οποίος αποτελεί ένα εκρηκτικό κοκτέιλ για τον εγκέφαλο.

Ας δούμε συνοπτικά τι «μαγικές επιδράσεις» έχει η σοκολάτα στον εσωτερικό μας κόσμο…

→ Ο συνδυασμός αυτός βοηθά στην έκκριση ενδορφινών που είναι τα φυσικά παυσίπονα-οπιούχα του σώματος!

→ Περιέχει φαινυλαιθυλαμίνη, μια ουσία που παράγει άμεσα έκκριση ενδορφίνης και συνδέεται με την ερωτική επιθυμία.

→ Η σοκολάτα περιέχει τρυπτοφάνη, μια ουσία που και αυτή αυξάνει τα επίπεδα της σεροτονίνης και μας κάνει να νιώθουμε ευτυχής!

→ Το μαγνήσιο που περιέχει προσφέρει στον οργανισμό χαλάρωση από το άγχος.

 

Πρόσφατες έρευνες αμφισβήτησαν τις αντικαταθλιπτικές και αγχολυτικές ιδιότητες που προσφέρει πλέον η σοκολάτα. Αν και φάνηκε πως τα άτομα που την αναζητούν επίμονα και ψάχνουν σε αυτήν την «οπιούχα» δράση της, η ευφορία δεν διαρκεί πολύ. Επίσης, φαίνεται πως τα δυσάρεστα συναισθήματα που προϋπήρχαν πριν την κατανάλωσή της, επιστρέφουν πολύ σύντομα με συνοδεία της τύψεις και τις ενοχές…

 

Ο εθισμός στη σοκολάτα

Η σοκολάτα αποτελεί από μόνη της ένα εθιστικό τρόφιμο για χιλιάδες ανθρώπους. Chocoholic είναι ο σύγχρονος όρος που χαρακτηρίζει τους εθισμένους. Έρευνες, έχουν εξετάσει πολλά συστατικά της. Τελικά όμως, ο εθισμός της μάλλον οφείλεται στη γευστική απόλαυση που προσφέρει παρά στην επίδραση των συστατικών της στον εγκέφαλο. Στην κλινική πράξη είναι εμφανές ότι τα άτομα δεν είναι εθισμένα στο κακάο που περιέχει αλλά στον πλούσιο συνδυασμό της κρέμας και της ζάχαρης. Όσα άτομα έκαναν υπερφαγικά με γλυκά και σοκολατοειδή, διακόπτοντας την κατανάλωση γαλακτοκομικών, σταμάτησαν πολύ σύντομα να αναζητούν τα γλυκά. Επιπλέον εμφάνησαν εγκράτεια απέναντι σε προϊόντα που περιείχαν ωμό κακάο και χαμηλή περιεκτικότητα ζάχαρης και παράλληλα δεν περιείχαν καθόλου κρέμα ζωικών γαλακτοκομικών.

Η κατανάλωση γλυκών κινητοποιεί στον εγκέφαλο το κύκλωμα που έχει σχέση με την ηδονή και την ευχαρίστηση και σχετίζονται με την εθιστική συμπεριφορά. Τον εθισμό δεν προκαλεί κάποια συγκεκριμένη ουσία, αλλά η ίδια η ευχαρίστηση που εμπεριέχεται στην κατανάλωση γλυκών. Οι άνθρωποι που τρώνε συναισθηματικά, έχει αποδειχθεί από έρευνες ότι αναζητούν έντονες γεύσεις όπως αυτή της σοκολάτας για να καλύψουν κάποιο συναισθηματικό κενό.

Θυμηθείτε πως γονιδιακά, σε όλους υπάρχει η τάση να μας αρέσει η γλυκιά γεύση. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν διακυμάνσεις όσων αφορά την ένταση της επιθυμίας αυτής, που οφείλεται στα γονίδια και στον τρόπο ζωής που είτε ενισχύει τον εθισμό, είτε τον αποδυναμώνει.

Όσο δύσκολη είναι η απεξάρτηση από το τσιγάρο άλλο τόσο δύσκολη μπορεί να είναι και από τη σοκολάτα. Χρειάζεται θέληση και πιθανόν βοήθεια από κάποιον ειδικό. Μετά από μερικές μέρες αποχής η ανάγκη για κατανάλωση μειώνεται και η διατροφή εμπλουτίζεται με περισσότερα υγιεινά τρόφιμα όπως τα φρούτα.

2

No Comments Yet.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *